سیستم‌های حرارت مرکزی یکی از مهمترین عوامل برای راحتی و رفاه ساکنین ساختمان‌ها می‌باشند. این سیستم‌ها برای تضمین عملکرد بهینه و کاهش خطرات ناشی از تغییرات دما و فشار در شبکه لوله‌های حرارتی، نیاز به منابع انبساط مناسب دارند.

این منابع کمک می‌کنند تا تغییرات حجمی و فشاری که در سیستم‌های حرارتی رخ می‌دهد، جبران شود. در این مقاله، به تحلیل راهکارها و توصیه‌های ساخت منابع انبساط در سیستم‌های حرارت مرکزی پرداخته شده است.

اهمیت منبع انبساط در سیستم‌های حرارت مرکزی:

تغییرات حجمی و فشاری: در سیستم‌های حرارتی، تغییرات حجمی و فشاری ناشی از تغییرات دما یک چالش مهم هستند. منبع انبساط کمک می‌کند تا تغییرات حجمی رخ داده در شبکه لوله‌های حرارتی را جبران کند و از خرابی سیستم جلوگیری کند.
خطر ضربه هیدرولیکی: در صورتی که در یک سیستم حرارتی تغییر شدید دما رخ دهد، آب و یا سیال حاوی حرارت به سرعت و با نیروی زیاد در لوله‌ها حرکت می‌کند. این منجر به ضربه هیدرولیکی می‌شود که می‌تواند لوله‌ها و تجهیزات را آسیب برساند. منبع انبساط این خطر را کاهش می‌دهد.
استحکام لوله‌ها: تنش‌های حرارتی می‌توانند باعث تغییر شکل و تنش در لوله‌ها شوند. منبع انبساط کمک می‌کند این تنش‌ها را جبران کند و استحکام لوله‌ها را حفظ کند.

انواع منابع انبساط:

منابع انبساط فشاری: این نوع منابع انبساط با استفاده از چاه مخصوصی (expansion tank) که حاوی هوا یا گاز است، عمل می‌کنند. در صورت افزایش فشار در سیستم، هوا یا گاز در تانک فشرده می‌شود و در صورت کاهش فشار، به صورت خودکار به لوله‌ها بازمی‌گردد.
منابع انبساط جریانی: این نوع منابع انبساط با استفاده از یک سیستم سوئیچ و سوِل (expansion joint) عمل می‌کنند. این سوئیچ و سوِل، در هنگام تغییر حجم لوله‌ها جابه‌جا می‌شود و تنش‌های ناشی از این تغییرات را جبران می‌کند.

راهکارها و توصیه‌ها برای ساخت منابع انبساط:

انتخاب جنس و نوع تانک انبساط: بسته به نوع سیستم حرارتی و نیازهای آن، تانک انبساط باید از مواد مقاوم و با ظرفیت مناسب باشد.
طراحی داخلی تانک انبساط: طراحی داخلی تانک باید به گونه‌ای باشد که جلوگیری از تشکیل رسوبات و گرد و غبار باشد و راندمان سیستم را بهبود بخشد.
انتخاب و نصب شیرآلات مناسب: شیرآلاتی که برای خروج هوا و گاز از تانک استفاده می‌شود، باید قابل اعتماد و با کیفیت باشند.
آزمایش‌های اولیه و تست منبع انبساط: پس از نصب منبع انبساط، آزمایش‌های لازم برای اطمینان از عملکرد صحیح آن باید انجام شود.
توجه به قیمت و هزینه‌های ساخت منبع انبساط:

تعیین نوع و جنس منبع انبساط: انتخاب نوع و جنس منبع انبساط باید با توجه به نیازهای سیستم حرارتی و هزینه‌های مربوط به تعمیر و نگهداری آن صورت گیرد.
تاثیر هزینه ساخت و نگهداری بر انتخاب منبع انبساط: هزینه‌های مربوط به ساخت و نگهداری منبع انبساط باید در نظر گرفته شود و انتخابی که به طور کلی اقتصادی‌تر و عملکرد بهتری دارد را باید انتخاب کرد.

نتیجه‌گیری:

ساخت منبع انبساط بسته مناسب در سیستم‌های حرارت مرکزی بسیار حائز اهمیت است. با رعایت راهکارها و توصیه‌های مندرج در مقاله، می‌توان به ایجاد یک منبع انبساط کارآمد و کم هزینه در سیستم‌های حرارت مرکزی دست یافت. این تدابیر می‌تواند باعث بهبود عملکرد سیستم‌های حرارت مرکزی شده و خطرات ناشی از تغییرات حجمی و فشاری را کاهش دهد.